Ο Κωνσταντίνος Π. Καβάφης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ποιητές του 20ου αιώνα, ο οποίος, όμως, παρέμεινε λίγο-πολύ άγνωστος στην Ελλάδα μέχρι και το τέλος της καριέρας του. Σήμερα, η ποίησή του διδάσκεται σε σχολεία στην Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και σε πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο.
Η ζωή του
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 29 Απριλίου 1863. Ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν επτά, με αποτέλεσμα η οικογένεια να αντιμετωπίσει οικονομικές δυσκολίες. Λίγο αργότερα, η οικογένεια μετακόμισε στην Αγγλία, όπου ο Καβάφης έμεινε μέχρι τα δεκαέξι του και έμαθε άπταιστα αγγλικά. [Κατά τη διάρκεια της ζωής του έμαθε επίσης γαλλικά και ιταλικά.] Τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια του υποτίθεται ότι θα αναλάμβαναν την επιχείρηση του πατέρα τους, αλλά ήταν νέοι και χωρίς εμπειρία. Σε συνδυασμό με τη Μεγάλη Ύφεση του 1873, τα οικονομικά προβλήματα ανάγκασαν την οικογένεια να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια το 1876, όπου έζησαν σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας.
Το 1882, οι ταραχές στην Αλεξάνδρεια τους ανάγκασαν να μετακινηθούν και πάλι. Αυτή τη φορά πήγαν στην Κωνσταντινούπολη, αν και προσωρινά. Παρόλο που η ζωή τους ήταν γεμάτη δυσκολίες, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Καβάφης έγραψε τα πρώτα του ποιήματα.
Το 1885, ο ποιητής επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος και δημόσιος υπάλληλος για περισσότερα από τριάντα χρόνια. Αυτή η δουλειά δεν τον ενδιέφερε και πολύ, αλλά του άφηνε αρκετό ελεύθερο χρόνο για να γράφει ποιήματα και δοκίμια. Ο ποιητής είχε λίγους φίλους και συνέχισε να ζει στην Αλεξάνδρεια μέχρι και το θάνατό του από καρκίνο του λάρυγγα.
Το έργο του
Όταν ο Καβάφης πέθανε στις 29 Απριλίου 1933, στα 70α γενέθλιά του, λίγοι γνώριζαν τα ποιήματά του. Υπήρχαν δύο λόγοι για αυτό: από τη μια αρνήθηκε να εκδώσει και επισήμως το έργο του, από την άλλη το στυλ της γραφής του ήταν πολύ διαφορετικό σε σύγκριση με τους άλλους ποιητές της εποχής του. Αντ’ αυτού, προτιμούσε να τυπώνει ο ίδιος τα ποιήματά του και να τα μοιράζεται με όποιον έδειχνε ενδιαφέρον. Η δημοσίευση της πρώτης σημαντικής συλλογής ποιημάτων του έγινε μετά το θάνατό του, το 1935, όταν άρχισε να γίνεται γνωστός και να κερδίζει το σεβασμό των κριτικών.
Ο Καβάφης έγραψε 155 ποιήματα, ενώ έχουν βρεθεί δεκάδες άλλα που ποτέ δεν ολοκλήρωσε. Το έργο του βασίζεται στην εκτεταμένη γνώση του για την ελληνιστική εποχή, γι’ αυτό και ο ίδιος περιέγραψε τον εαυτό του ως «ποιητή-ιστορικό». Πολλά από τα ποιήματά του είναι ψευδο-ιστορικά. Η ποίηση του ασχολείται με θέματα όπως η αβεβαιότητα για το μέλλον, η ηδονή, το ήθος και η ψυχολογία των ανθρώπων, η ομοφυλοφιλία και η νοσταλγία.
Ένα από τα πιο γνωστά του ποιήματα είναι η “Ιθάκη”, την οποία έγραψε το 1911.
Το ποίημα είναι εμπνευσμένο από το ταξίδι επιστροφής του Οδυσσέα μετά τον Τρωικό Πόλεμο, όπως τον περιέγραψε ο Όμηρος στην Οδύσσεια. Το ποίημα μιλάει για την ιδέα ενός προορισμού που καθορίζει το ταξίδι της ζωής: «Πάντα στον νου σου να ‘χεις την Ιθάκη./ Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.» Συμβουλεύει τον αναγνώστη-ταξιδιώτη να είναι γεμάτος ελπίδα αλλά να μην απογοητευτεί αν στο τέλος του ταξιδιού συνειδητοποιήσει ότι η Ιθάκη δεν έχει να τους προσφέρει τόσα πολλά όσα περίμενε,
καθώς η Ιθάκη του «έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι».
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε ένα βίντεο στο YouTube με την αγγλική μετάφραση του ποιήματος:
youtube.com/watch?v=w2UDVAC31Zs (click on picture below)
Ας διαβάσουμε άλλο ένα ποίημα του Καβάφη.
(Για το αγγλικό κείμενο, παρακαλούμε πηγαίνετε στην αγγλική εκδοχή του άρθρου)
Το ποίημα «Μια Νύχτα» του Κωνσταντίνου Καβάφη
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το ποίημα «Μια Νύχτα». Ο Καβάφης ξεκίνησε να το γράφει το1907 και το τελείωσε το 1916:
Η κάμαρα ήταν πτωχική και πρόστυχη,
κρυμμένη επάνω από την ύποπτη ταβέρνα.
Απ’ το παράθυρο φαίνονταν το σοκάκι,
το ακάθαρτο και το στενό. Αποκάτω
ήρχονταν οι φωνές κάτι εργατών
που έπαιζαν χαρτιά και που γλεντούσαν.
Κι εκεί στο λαϊκό, το ταπεινό κρεβάτι
είχα το σώμα του έρωτος, είχα τα χείλη
τα ηδονικά και ρόδινα της μέθης —
τα ρόδινα μιας τέτοιας μέθης, που και τώρα
που γράφω, έπειτ’ από τόσα χρόνια!,
μες στο μονήρες σπίτι μου, μεθώ ξανά.
Ίσως σας φανεί λίγο περίεργο το πόσος καιρός πέρασε από τότε που ξεκίνησε να γράφει το ποίημα μέχρι τη στιγμή που το ολοκλήρωσε. Απ’ ότι φαίνεται, ο Καβάφης συνήθιζε να γράφει μερικές γραμμές σε ένα χαρτί και μετά να το βάζει σε ένα φάκελο. Κρατούσε όλους τους φακέλους μέχρι τη στιγμή που ένιωθε έτοιμος να ολοκληρώσει το ποίημα. Τα ποιήματά του ήταν αποτέλεσμα συνεχούς σκέψης και επεξεργασίας.
Το να διαβάζει κανείς ποιήματα σε μια ξένη γλώσσα είναι μια πρόκληση, αλλά αξίζει να το δοκιμάσετε.
Πολλά ελληνικά ποιήματα έχουν μελοποιηθεί, πράγμα που θα σας βοηθήσει να τα καταλάβετε και να θυμάστε νέες λέξεις πιο εύκολα.
Παρακάτω θα βρείτε μερικά ποιήματα του Καβάφη που έχουν ερμηνευτεί με τη συνοδεία μουσικής:
Aπολείπειν ο Θεός Αντώνιον – Άλκηστις Πρωτοψάλ
youtube/by9R-qTbeys
Επέστρεφε – Κώστας Θωμαϊδης
youtube.com/watch?v=FwNAjOgsS5E&feature=emb_title
Η Πόλις – Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Χρήστος Λεττονός
youtube.com/watch?v=TKB-bopAk44&feature=emb_title
Ιθάκη
youtube.com/watch?time_continue=5&v=EnJnEkzEzu8&feature=emb_title
Δεκέμβρης 1903 – Αλκίνοος Ιωαννίδης
youtube.com/watch?v=UroD7tMMBjI
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
PS. Do you want to immerse yourself in the Greek language and grow your reading and listening skills?
Then the «Ultimate Listening Comprehension eBook» might be what you are looking for.
This eBook contains 12 texts, all related to Greece and Greek culture. On top of that, the Audio-mp3 files are included, so you can listen to a native Greek speaker while improving your listening skills in Greek. The eBook is perfect to improve your reading and listening skills, especially if you are an intermediate-advanced student.
