Τσίπουρο, oύζο και ρακόμελο – τα ποτά της ελληνικής παράδοσης
Μια από τις πιο συνηθισμένες συζητήσεις ανάμεσα σε μια παρέα που πηγαίνει σε μια ταβέρνα είναι αν προτιμούν τσίπουρο ή ούζο.
Και τα δύο αυτά ποτά είναι παραδοσιακά ελληνικά με μεγάλη ιστορία και διαφορετική γεύση που συνοδεύουν τους μεζέδες και φέρνουν τους φίλους κοντά στο τραπέζι.
NOTE; If you also want to listen to the text, to improve your Greek listening σkills, then click below
+++++++++++++++
++++++++++++++++
Η ιστορία τους
Το τσίπουρο φτιάχτηκε πρώτη φορά τον 14ο αιώνα από τους καλόγερους στο Άγιο Όρος. Από εκεί γρήγορα έγινε γνωστό, αγαπήθηκε και άρχισε να φτιάχνεται σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, όπως η Ήπειρος, η Μακεδονία, η Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη. Στην Κρήτη ονομάζεται τσικουδιά ή ρακή.
Το ούζο έχει για πατρίδα του τη Λέσβο όπου έγινε διάσημο κατά τον 19ο αιώνα. Από τότε, είναι το πιο ξακουστό, ελληνικό ποτό στον κόσμο.
Και τα δύο είναι προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), που σημαίνει ότι φτιάχνονται σε συγκεκριμένες περιοχές και με πολύ συγκεκριμένο τρόπο.
Πώς Φτιάχνονται
Το τσίπουρο (και η τσικουδιά): Μετά την παραγωγή του κρασιού, τα υπολείμματα των σταφυλιών (τα στέμφυλα), χρησιμοποιούνται πάλι. Γίνεται απόσταξη μέσα σε ειδικούς άμβυκες (καζάνια) και το αποτέλεσμα είναι ένα καθαρό ποτό που περιέχει 38-45% βαθμούς αλκοόλ. Σε κάποιες περιοχές, όπως στη Θεσσαλία, κάνουν μία δεύτερη απόσταξη και προσθέτουν γλυκάνισο ή άλλα αρωματικά.
Το Ούζο: Φτιάχνεται από καθαρό οινόπνευμα (96%) γεωργικής προέλευσης, δηλαδή από σταφύλια, δημητριακά κ.α. Αυτό το οινόπνευμα αναμειγνύεται με νερό και με γλυκάνισο, μάραθο, μαστίχα και άλλα μυστικά συστατικά και περνάει από απόσταξη. Το αποτέλεσμα έχει οινοπνευματικό βαθμό 38-40%.
Πώς Πήραν τα Ονόματά τους
Η λέξη τσίπουρο προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «τσίπος», που είναι τα υπολείμματα, δηλαδή αυτό που μένει, από τα σταφύλια μετά από το φτιάξιμο του κρασιού. Το ίδιο σημαίνει και η λέξη «τσίκουδα» από την οποία έρχεται η λέξη τσικουδιά στην Κρήτη. Όσο για την λέξη ρακή προέρχεται από την τουρκική raki που με την σειρά της προέρχεται από την αραβική arak.
Η ετυμολογία της λέξης ούζο είναι πιο ενδιαφέρουσα. Κατά τον 19ο αιώνα, πάνω στα κιβώτια που εξάγονταν από την Ελλάδα και περιείχαν προϊόντα υψηλής ποιότητας όπως το μετάξι, αναγραφόταν η φράση uso Massalia (για χρήση στη Μασσαλία-εκεί πήγαιναν τα πιο ακριβά προϊόντα). Όταν λοιπόν, κάποιος γνωστός έμπορος εκείνης της εποχής, δοκίμασε το αρωματικό ποτό, του άρεσε πολύ και για να δείξει πόσο καλό ήταν είπε «Μα, αυτό είναι ούζο Μασσαλίας!» Από τότε το ποτό ονομάστηκε ούζο.
Με Τι Τα Πίνουμε;
Το τσίπουρο (όπως βεβαίως και η κρητική τσικουδιά) ταιριάζει πολύ με τυριά, ελιές, κρεατικά ή πίτες. Εάν έχει γλυκάνισο, πάει με όλα.
Το ούζο ταιριάζει με θαλασσινά, όπως σαρδέλες, γαύρους και χταποδάκι. Με λίγο νερό ή πάγο γίνεται λευκό και είναι πιο εύκολο να το πιούμε.
Ρακόμελο
Ένα άλλο αγαπημένο ποτό είναι το ρακόμελο. Το ρακόμελο είναι τσίπουρο ή τσικουδιά με λίγο μέλι και αρωματισμένο και γαρύφαλλο και κανέλα, που συνήθως πίνεται ζεστό. Είναι υπέροχο όταν ο καιρός είναι κρύος αλλά είναι επίσης ένα ποτό για αυτούς που δεν αντέχουν τη γεύση του καθαρού αλκοόλ και που προτιμούν κάτι γλυκό. Σε πολλά εστιατόρια το προσφέρουν ως επιδόρπιο ή και ως ορεκτικό!
Πάντως ό,τι κι αν διαλέξουμε, το τσίπουρο, η τσικουδιά, το ούζο και το ρακόμελο είναι όλα κομμάτια της ελληνικής παράδοσης. Ας τα απολαύσουμε με καλή παρέα και νόστιμους μεζέδες!
Στην υγειά μας!
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
USEFUL VOCABULARY LIST
Λεξιλόγιο (οι υπογραμμισμένες λέξεις)
συνοδεύω = accompany
(ο) καλόγερος = monk
ξακουστός, ή, ό = well-known, legendary
ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) = PDO (Protected Designation of Origin)
(τα) υπολείμματα = leftovers, remains
(η) απόσταξη = distillation
(ο) άμβυκας, το καζάνι = still, copper pot
(το) οινόπνευμα = alcohol, spirit
γεωργικής προέλευσης = of agricultural origin
αναμειγνύω = to mix, to blend
(ο) άνηθος = dill
(o) μάραθος = fennel
(το) συστατικό = ingredient
(το) κιβώτιο = box
εξάγω = export
υψηλής ποιότητας = of high quality
(το) μετάξι = silk
ταιριάζω = to match
(ο) γλυκάνισος = anise
(τα) θαλασσινά = seafood
(ο) γαύρος = anchovy
(το) γαρύφαλλο = clove
(η) κανέλα = cinnamon
(το) επιδόρπιο = dessert
(το) ορεκτικό = starter
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
TIME FOR SOME GRAMMAR!
(you will find the answer key at the bottom of this article)
Άσκηση
-
(Α2) Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα ρημάτων με τους χρόνους που λείπουν όπως στο παράδειγμα:
ενεστώτας | απλός μέλλοντας | αόριστος |
προτιμούν | θα προτιμήσουν | προτίμησαν |
συνοδεύουν | ||
προσθέτουν | ||
περνάει | ||
προέρχεται | ||
ταιριάζει | ||
δοκίμασε | ||
θα διαλέξουμε |
-
(Β1) Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα μεσοπαθητικών ρημάτων με τους χρόνους που λείπουν όπως στο παράδειγμα:
ενεργητικός ενεστώτας | μέσος-παθητικός ενεστώτας | παρατατικός | αόριστος |
φτιάχνει | φτιάχνεται | φτιαχνόταν | φτιάχτηκε |
ονομάζεται | |||
χρησιμοποιούνται | |||
αναμειγνύεται | |||
εξάγονταν | |||
αναγραφόταν |
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
ANSWER KEY
Λύσεις ασκήσεων
- (Α2)
ενεστώτας | απλός μέλλοντας | αόριστος |
προτιμούν | θα προτιμήσουν | προτίμησαν |
συνοδεύουν | θα συνοδεύσουν | συνόδευσαν |
προσθέτουν | θα προσθέσουν | πρόσθεσαν |
περνάει | θα περάσει | πέρασε |
προέρχεται | θα προέλθει | προήλθε |
ταιριάζει | θα ταιριάξει | ταίριαξε |
δοκιμάζει | θα δοκιμάσει | δοκίμασε |
διαλέγουμε | θα διαλέξουμε | διαλέξαμε |
- (Β1)
ενεργητικός ενεστώτας | μέσος-παθητικός
ενεστώτας |
παρατατικός | αόριστος |
φτιάχνει | φτιάχνεται | φτιαχνόταν | φτιάχτηκε |
ονομάζει | ονομάζεται | ονομαζόταν | ονομάστηκε |
χρησιμοποιούν | χρησιμοποιούνται | χρησιμοποιούνταν | χρησιμοποιήθηκε |
αναμειγνύει | αναμειγνύεται | αναμειγνυόταν | αναμείχθηκε |
εξάγουν | εξάγονται | εξάγονταν | εξάχθηκε |
αναγράφω | αναγράφεται | αναγραφόταν | αναγράφτηκε |
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Interested in more publications to learn Greek verbs ?
Then take a look at the following verb eBooks
Click here for the verb books of A and B Category, Active Verbs
Click here for an eBook about Passive Verbs