Κάθε καλοκαίρι από το 2005 το Ομιλώ οργανώνει μαθήματα Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στη Σύρο, ένα από τα νησιά των Κυκλάδων. Χάρη στα όμορφα τοπία, το λαμπερό ήλιο του Αιγαίου, τα καταγάλανα νερά και την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρά τους, οι Κυκλάδες αποτελούν έναν ιδανικό καλοκαιρινό προορισμό. Επιπλέον, η τοπική κουζίνα των Κυκλάδων διαθέτει μεγάλη ποικιλία και είναι πεντανόστιμη. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε παραπάνω – έτσι θα μπορέσετε να παραγγείλετε με περισσότερη αυτοπεποίθηση την επόμενη φορά που θα επισκεφθείτε τη Σύρο!
Ακούστε εδώ το κείμενο που διαβάζει η δασκάλα του Ομιλώ για σας. Συγχρόνως μπορείτε να το διαβάσετε μόνοι σας παρακάτω.
Λίγη ιστορία
Τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων έχουν ένα αρκετά τραχύ τοπίο. Η γη τους είναι ορεινή και άνυδρη με λίγη βλάστηση. Γενικά, οι ντόπιοι δεν ήταν ιδιαίτερα εύποροι και οι μετακινήσεις μεταξύ των νησιών εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες. Ως αποτέλεσμα, οι νοικοκυρές έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους για να ταΐσουν τις οικογένειές τους με τα διαθέσιμα υλικά.
Μεταξύ 1950 και 1970, ο πληθυσμός των Κυκλάδων μειώθηκε σημαντικά γιατί οι άνθρωποι μετακόμισαν στα μεγάλα αστικά κέντρα για να βρουν εργασία και καλύτερες συνθήκες ζωής. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, τα νησιά έγιναν και πάλι πιο πυκνοκατοικημένα χάρη στην ανάπτυξη του τουρισμού. Από τη δεκαετία του 2000 και μετά οι άνθρωποι, τόσο οι ντόπιοι όσο και οι επισκέπτες, άρχισαν να δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την τοπική κουζίνα. Κατάλαβαν ότι ήταν μια ευκαιρία να τιμήσουν τις γαστρονομικές παραδόσεις τους και να τονώσουν την οικονομία τους αγοράζοντας ντόπια προϊόντα.
Και η Σύρος;
Η Σύρος αποτελεί εξαίρεση λόγω του κοσμοπολίτικου χαρακτήρα της. Η Ερμούπολη, η πρωτεύουσά της, ήταν και πρωτεύουσα όλων των Κυκλάδων, καθώς και το κορυφαίο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο της Ελλάδας για μια συγκεκριμένη περίοδο. Έτσι, οι κάτοικοι της ήταν πιο εύποροι από αυτούς των γειτονικών νησιών. Επιπλέον, αν και θεωρητικά το νησί ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από κάποιο σημείο και μετά, ήταν πάντα υπό την κυριαρχία των Φράγκων, οι οποίοι επηρέασαν μεταξύ άλλων και την τοπική κουζίνα.
Περισσότερα για το φαγητό
Εννοείται πώς η κουζίνα των Κυκλάδων περιλαμβάνει περισσότερα πιάτα και προϊόντα από τα παρακάτω, αλλά αυτή η λίστα είναι μια καλή αρχή αν σας ενδιαφέρει να μάθετε περισσότερα για την τοπική κουζίνα όταν επισκέπτεστε τη Σύρο και τις γειτονικές Κυκλάδες. Είναι ο βοηθός σας για να αποκρυπτογραφήσετε τον κατάλογο στην ταβέρνα αν δείτε κάτι που δεν έχετε δοκιμάσει στο παρελθόν!
Κακαβιά – παραδοσιακή ψαρόσουπα που μπορεί να φτιαχτεί με πολλά διαφορετικά είδη ψαριών. Στο παρελθόν οι ψαράδες χρησιμοποιούσαν οποιοδήποτε ψάρι δεν είχαν καταφέρει να πουλήσουν εκείνη τη μέρα μαζί με πατάτες, κρεμμύδια, καρότα, πράσα, ντομάτα, ελαιόλαδο, μυρωδικά, νερό και – μερικές φορές – λευκό κρασί. Κάθε χωριό και κάθε νοικοκυριό έχει τη δική του συνταγή. Η κακαβιά πήρε το όνομά της από το «κακάβι», ένα μεγάλο κεραμικό μαγειρικό σκεύος που χρησιμοποιούσαν οι ψαράδες στην αρχαία Ελλάδα για να φτιάξουν αυτή τη σούπα.
Άλλα ψάρια – στην Πάρο καθώς και σε άλλα νησιά θα βρείτε μαρίδες, γούνα, σαβρίδια και άλλα μικρά ψάρια που γίνονται είτε λιαστά (στεγνώνουν στον ήλιο) είτε παστά (συντηρημένα σε χοντρό αλάτι). Συνήθως σερβίρονται ως μεζέδες (ορεκτικά) μαζί με ούζο ή ρακή, τα οποία εξισορροπούν την έντονη γεύση τους. Στη Σαντορίνη θα βρείτε επίσης την ψαρολιά, ένα άλλο είδος μικρού ψαριού, το οποίο συχνά συνοδεύει τη διάσημη Σαντορινιά φάβα.
Λούζα – ένα χοιρινό αλλαντικό που θεωρείται μεγάλη λιχουδιά στη Μύκονο, την Κέα και τη Σαντορίνη. Το κρέας παστώνεται με αλάτι και μυρωδικά και μετά γίνεται καπνιστό Θα βρείτε διάφορα είδη λουκάνικου και αλλαντικών στις Κυκλάδες. Αυτό που αλλάζει συνήθως είναι το μέρος του ζώου που χρησιμοποιείται αλλά και τα μυρωδικά: στη Μύκονο χρησιμοποιούν ένα βότανο που λέγεται θρούμπι, στη Σύρο προτιμούν το μάραθο και στην Κέα συχνά προσθέτουν ξύσμα πορτοκαλιού.
Τυρί – οι νησιώτες αναμειγνύουν κατσικίσιο και πρόβειο γάλα για να φτιάξουν πολλά διαφορετικά τυριά. Μερικά από αυτά είναι γλυκά, όπως το ανθότυρο και η μυζήθρα, η οποία στις Κυκλάδες χρησιμοποιείται συχνά στην ελληνική σαλάτα αντί για φέτα. Οι νησιώτες χρησιμοποιούν τα μαλακά τυριά για να φτιάξουν γλυκές πίτες: το τυρί αναμιγνύεται με αυγά και ζάχαρη ή μέλι. Στη συνέχεια, αυτό το μίγμα χρησιμοποιείται ως γέμιση για μια μεγάλη πίτα, τη μελόπιτα, ή μικρά ατομικά πιτάκια. Αυτά ονομάζονται μελιτίνια στη Σαντορίνη, τυροπιτάκια στην Πάρο, τσιμπιτά στη Μύκονο – κάθε νησί έχει και ένα διαφορετικό όνομα και χρησιμοποιεί διαφορετικά μπαχαρικά. Τα πιο συνηθισμένα είναι η κανέλα και το γαρίφαλο. Η λίστα με τα τυρία συνεχίζεται: υπάρχει γραβιέρα και αρσενικό από τη Νάξο, κοπανιστή από τη Μύκονο, πέτρωμα και στρόγγυλο από την Τήνο, μανούρα από τη Σίφνο, ξινομυζήθρα (ή ξινό) από την Πάρο, σκοτύρι και νιώτικο από την Ίο, Σαν Μιχάλη από τη Σύρο και πολλά ακόμα.
Ρεβίθια – αυτό το ταπεινό όσπριο κάνει συχνά την εμφάνιση του στην κουζίνα της Σίφνου, της Σέριφου και της Πάρου. Τα ρεβίθια ψήνονται στο φούρνο για πολλές ώρες μέσα σε ένα πήλινο δοχείο μαζί με κρεμμύδια, ντομάτα, μυρωδικά και μπαχαρικά.
Φάβα – Η Σαντορίνη είναι γνωστή για τη φάβα της, η οποία είναι όσπριο. Η βασική συνταγή είναι απλή – η φάβα σερβίρεται με ψιλοκομμένο κρεμμύδι, ελαιόλαδο και ρίγανη. Υπάρχει μια παραλλαγή που ονομάζεται «παντρεμένη», σύμφωνα με την οποία η φάβα μαγειρεύεται με χοιρινό λίπος και κρεμμύδια, και σερβίρεται με κάπαρη. Επίσης, οι Κυκλαδίτες χρησιμοποιούν τη φάβα για να φτιάξουν και κεφτέδες.
Κοπανιά – κοπανίζοντας κριθαρένια παξιμάδια με σταφίδες φτιάχνει κανείς ένα μείγμα που πλάθεται σε μπαλάκια, τα οποία με τη σειρά τους πασπαλίζονται με σουσάμι για να φτιάχτει αυτό το απλό γλυκό – σνακ. Η κοπανιά συνηθίζεται κυρίως στη Σαντορίνη.
Ντοματοκεφτέδες
Υλικά:
7 ντομάτες ξεφλουδισμένες, 2 κρεμμύδια τριμμένα, 200 γρ. τυρί φέτα, 1 κλωνάρι δυόσμο, 1/2 φλ. αλεύρι, λάδι για το τηγάνισμα, αλάτι –πιπέρι
Εκτέλεση:
Πλένουμε τις ντομάτες, τις ξεφλουδίζουμε και τις κόβουμε σε μικρά κομματάκια.
Τις βάζουμε σε σουρωτήρι και τις αφήνουμε λίγο να στραγγίξουν.
Ρίχνουμε σε μία λεκάνη τα κρεμμύδια, το δυόσμο, το αλεύρι, τις ντομάτες -να τις στύψετε ώστε να μην έχουν πολλά υγρά – το τυρί φέτα λιωμένο με ένα πιρούνι, αλάτι, πιπέρι και ανακατεύουμε μέχρι το μίγμα να γίνει αφράτο.
Το αφήνουμε στο ψυγείο για 1/2 ώρα.
Βάζουμε στο τηγάνι αρκετό λάδι να κάψει.
Παίρνουμε με ένα κουτάλι μείγμα και το ρίχνουμε στο τηγάνι.
Το αφήνουμε μέχρι να ροδίσουν οι ντοματοκεφτέδες και από τις δύο πλευρές.
Τους βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα πάνω σε χαρτί κουζίνας ώστε να στραγγίξουν και τους σερβίρουμε.
Η συνταγή είναι από εδώ: https://mageirikikaisintages.blogspot.com/2012/05/blog-post_27.html
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Interested in another typical recipe of Syros island? Then also click here and try the “parsley dip”
